Het Turkse vrouwenvolleybalteam viert feest na het verslaan van China in een wedstrijd in poule B voor vrouwen op de Olympische Spelen van Tokio 2020 in de Ariake Arena op 25 juli 2021, in Tokio

Na een overwinning van het Turkse vrouwenvolleybalteam op China op de Olympische Spelen van Tokio, stak het al te bekende debat over het fatsoen en de kledij van vrouwen de kop op toen een geestelijke de speelsters opriep tot bescheidenheid in kleding en gedrag.

De 3-0 overwinning op China van Turkije’s “Filenin Sultanları“, het nationale vrouwenvolleybalteam, op 25 juli op de Olympische Spelen in Tokio heeft de Turken een langverwachte overwinning op het internationale sporttoneel bezorgd na een reeks teleurstellingen in het voetbal, de populairste sport van het land.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan belde de aanvoerster van het team, Eda Erdem Dundar, om haar en het team te feliciteren en beloofde de volgende wedstrijd, tegen Italië, dat tot de beste van de wereld behoort, te zullen bijwonen.

De Sultans verloren met 3-1. Alle ogen zijn nu gericht op hun volgende wedstrijd – tegen de Verenigde Staten – die gepland staat voor 29 juli.

Te midden van de jubelstemming stak echter een al te bekend debat over het fatsoen en de kleding van vrouwen de kop op toen de aartsconservatieve theoloog Ihsan Senocak de volleybalsters opriep tot bescheidenheid in kleding en gedrag.

“Dochter van de Islam! Jij bent de sultan van het geloof, de kuisheid, de zedelijkheid en de bescheidenheid … niet van de sportvelden,” twitterde hij.

“Jij bent het kind van moeders die zich onthouden van het tonen van hun neus [uit bescheidenheid]. Wees niet … het slachtoffer van de populaire cultuur. Jij bent onze hoop en ons gebed.”

Zijn tweet ging onmiddellijk viraal, met 47.000 likes en evenveel protesten tegen zijn woorden wegens onverdraagzaamheid en vrouwenhaat.

Sommigen verweten Senocak’s woorden voor de nederlaag van de Sultans door Italië, zeggende dat ze gedemoraliseerd waren.

Senocak, een mediagenieke figuur met meer dan 926.000 volgers op Twitter, is geen onbekende van controverse met zijn vurige pleidooi voor een conservatieve levensstijl.

In 2017 bekritiseerde hij vaders die hun dochters naar de universiteit lieten gaan in “strakke jeans” en “met geplukte wenkbrauwen” en zei dat ze verdoemd waren.

“Brandt je hart niet als je je dochter, door God aan je toevertrouwd, zo ziet? Als dat niet zo is, ben je voorbestemd voor de hel,” had hij gezegd.

De opmerking leverde hem een schorsing van drie maanden op van het Turkse Directoraat-Generaal voor Religieuze Zaken, bekend als Diyanet.

Begin 2018 werd hij weer in dienst genomen, zij het dat hij een perifere post kreeg als “onderwijsdeskundige” in de Zwarte Zee-stad Sinop.

Diyanet en zijn machtige leider, Ali Erbas, onthielden zich zorgvuldig van commentaar op de opmerkingen van Senocak, maar steun voor hem kwam van Mehmet Boynukalin, de voormalige imam van Hagia Sophia.

“De hijab is het gebod van Allah; de waardigheid van moslimvrouwen en het symbool van de islam. Op veel plaatsen zoals Maras [de zuidoostelijke stad die door Frankrijk werd bezet aan het einde van de Eerste Wereldoorlog], begon onze Onafhankelijkheidsoorlog vanwege de aanval op de sluier. Degenen die ons herinneren aan Allah’s bevel en Ihsan Senocak zijn niet alleen,” tweette hij onder de virale hashtag #IhsanSenocakisnotalone.

Pro-seculiere Twitter gebruikers schoten terug met een foto van Dundar genomen tijdens de wedstrijd door fotojournalist Mert Bulent Ucma, waarop de teamleider te zien is die een vastberaden wijsvinger opsteekt naar een tegenstander.

Geconfronteerd met een spervuur van reacties, probeerde Senocak zichzelf zowel via Twitter als op TV uit te leggen, door te zeggen dat het zijn bedoeling was om “eraan te herinneren dat het winnende team een team van moslimvrouwen was” en een herinnering aan wat vrouwen “wel en niet zouden moeten zijn in de Islam”.

“Wat ik heb gezegd is niets nieuws of buiten de lijntjes,” vertelde hij journalist Cuneyt Ozdemir.

“Ik heb zelfs een boek geschreven met de titel ‘Aan de Dochter van de Islam’. (…) Ik zeg alleen dat ze moeten sporten, maar zich moeten kleden volgens de islamitische kledingvoorschriften. … Ik heb niets tegen vrouwen die volleyballen of sporten.”

Aanvallen, verbaal of fysiek, op vrouwen die korte broeken dragen, komen steeds vaker voor in Turkije.

Aysegul Terzi (links) en diens aanvaller Abdullah Çakıroğlu (rechts)

In 2016 werd een jonge Turkse vrouw, Aysegul Terzi, aangevallen door een man in een openbare bus in Istanbul omdat ze een korte broek droeg.

Conservatieve deskundigen bekritiseren regelmatig sportvrouwen voor het dragen van lichaamsopenbarende kleding; conservatieve kranten zoals Yeni Akit gebruiken foto’s die de benen van sportvrouwen aan het zicht onttrekken, wat tot vrolijkheid leidt in de pro-seculiere media.

Maar verbale aanvallen op vrouwenkleren hebben ook een averechts effect. Vorig jaar kreeg Birol Sahin, de burgemeester van de Zwarte Zee-stad Kaynasli van de extreem-rechtse Nationalistische Bewegingspartij, disciplinaire maatregelen opgelegd toen hij de Sultans “exhibitionisten” noemde omdat ze korte broeken droegen.

“De islam staat vrouwen toe sport te beoefenen onder elkaar … niet terwijl ze schaarse kostuums dragen in het bijzijn van mannen,” zei hij toen het team vorig jaar Duitsland versloeg om hun weg te effenen naar de Olympische Spelen in Tokio.

De voorzitter van de partij, Devlet Bahceli, die de ploeg de dag voordien had gefeliciteerd, vroeg Sahin ontslag te nemen uit de partij.

“Volleybal is traditioneel een van de velden waar vrouwen uitblinken sinds de jaren 1970,” vertelde Ahu Ozyurt, de hoofdredacteur van WomenTV.com.

“Vandaag de dag zijn er veel goede teams die gesponsord worden door gigantische bedrijven, van [farmaceutisch bedrijf] Eczacibasi tot [staatsbank] Vakifbank.”

In de afgelopen twee jaar heeft met name de Vakifbank Anatolië uitgekamd om talent te werven. Giovanni Guidetti, de hoofdtrainer van zowel het nationale damesvolleybalteam als het team van de Vakifbank, staat aan het hoofd van het platform “Sultans of Tomorrow”, dat zich ten doel stelt meisjes in sociaaleconomisch achtergestelde regio’s van Turkije door middel van sport te emanciperen en obstakels uit de weg te ruimen die hen beletten professionele atleten te worden.

Guidetti en zijn volleybalvrouw, Pinar Toksoy, werden in juni 2020 uitgeroepen tot pleitbezorgers voor gendergelijkheid van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties in Turkije.

“Volleybal is meer een sport voor vrouwen in de stad,” zei Ozyurt.

“Maar in Anatolië is er een andere trend onder meisjes. Meisjes uit bescheiden gezinnen beginnen lessen in vechtsporten te volgen, soms gegeven door sommige gemeenten. Voor velen is het hun ticket naar reizen, een studiebeurs, naar vrienden en vrijheid.”

Bron: DS

Door Nazlan E.