Werelderfgoed in Turkije: Nemrut, de Berg der Goden groet Anatolië

Er zijn maar weinig plaatsen op aarde die bezoekers weten te betoveren met grootsheid en een mystieke uitstraling. De 2.134 meter hoge berg Nemrut in het zuiden van Turkije is een van die plaatsen.

Hij staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO omwille van de gigantische godenbeelden die koning Antiochus I van Commagene voor zijn eigen graf heeft laten bouwen op de top van de berg.

De beelden worden beschouwd als een van de meest ambitieuze constructies uit de hellenistische periode en weerspiegelen de dubbele culturele achtergrond van het koninkrijk Commagene omdat ze zijn geïnspireerd op zowel de Griekse als de Perzische mythologieën.

Het Koningkrijg Commagene dat werd gesticht na het uiteenvallen van het Rijk van Alexander de Grote, was in feite een knooppunt van oostelijke en westelijke beschavingen. Deze combinatie heeft ervoor gezorgd dat de site die van “buitengewone universele waarde” is, in 1987 werd opgenomen in de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Het Koninkrijk Commagene

De reusachtige beelden op de berg Nemrut representeren de goden die door het volk van Commagene werden aanbeden en werden speciaal gebouwd om het graf van koning Antiochus te vergezellen. Ondanks de jarenlange opgravingen is het graf van deze grote koning nog steeds niet gelokaliseerd. De site is bedekt met een deken van mysterie.

Om te beseffen waarom zo’n opmerkelijke plaats van aanbidding – en kunst – meer dan 2000 jaar geleden werd gebouwd, moeten we teruggaan en proberen het koninkrijk beter te begrijpen.

Opgericht door Mithridates I Callinicus, die beweerde een afstammeling te zijn van de koning van Armenië, domineerde het koninkrijk Commagene Mesopotamië en de grote Eufraat tussen 109 v. Chr. en 72 na Christus. Gesticht door Macedoniërs in een land waar de Perzische cultuur heerste, werd Commagene een personificatie van het huwelijk van Oost en West. Hoewel het volk de Griekse cultuur gebruikte, verborgen de heersers van dit koninkrijk hun bewondering voor de Perzische, Assyrische en Armeense cultuur niet.

Heilige plaats

Antiochus I

Archeologen geloven dat de berg Nemrut een heilige plaats was voor het volk van Commagene. Daarom wilde koning Antiochus I zijn graf op de top van de berg laten bouwen. Hij was waarschijnlijk ook een megalomaan omdat hij dacht dat hij gelijk was aan de goden. Toen de Romeinen het koninkrijk veroverden, werd Nemrut vergeten en aan zijn lot overgelaten.

De site op de top van de berg werd voor het eerst onderzocht in 1881 door de Duitse ingenieur Karl Sester. Nemrut begon pas echt aandacht te trekken toen Friedrich Karl Dörner in 1939 begon met uitgebreide opgravingen. De Technische Universiteit van het Midden-Oosten (METU) in Ankara heeft in 2006 een uitgebreid plan opgesteld om de berg en het omliggende gebied op te graven en te onderzoeken. Een proces dat nog steeds gaande is.

Op bezoek bij de goden van Nemrut

Na een wandeling naar de top zal je worden onthaald door drie grafheuvels. Oost, Noord en West waarvan de noordelijke grafheuvel nooit werd afgewerkt. Desalniettemin zal je fysieke inspanning naar boven worden beloond.

Het oostelijke gedeelte omvat de Galerij der Goden, de Galerij der Voorvaderen en het altaar. De belangrijkste groep beelden waren de figuren van vijf goden, die het pantheon van de nieuw opgerichte religieuze cultus voorstelden. Deze figuren werden bewaakt door beelden van een leeuw en een adelaar, die aan beide zijden stonden. De leeuw, de koning der dieren, stelt de aardse macht voor en de adelaar, de voorbode van de goden, stelt de hemelse macht voor. Ook het westelijke gedeelte heeft bijna dezelfde beelden, maar aardbevingen en barre weersomstandigheden hebben de beelden in de loop der eeuwen verweerd. Terwijl de tronen op het oostelijke gedeelte meer intact zijn, zijn het de hoofden van de beelden op het westelijk gedeelte die nog steeds in goede staat verkeren.

Op de achterkant van de gigantische tronen van de goden, zowel in het oostelijk als het westelijk gedeelte, staat een inscriptie van 237 regels geschreven in Griekse letters. Deze inscriptie bevat gedetailleerde informatie over de juridische en historische aspecten van het ontstaan van de site op de berg Nemrut, de oprichting van een nieuwe religieuze cultus en de wil van koning Antiochus I.

De beroemde zonsopgang en zonsondergang

Als je hebt besloten om de berg Nemrut te bezoeken, is er een ongeschreven regel die je beter kunt volgen: Je moet wakker worden en de hele weg naar boven lopen om te kunnen genieten van een epische zonsopgang. Als je geen vroege vogel bent, kan je altijd gaan met zonsondergang. Het enige waar je echter rekening mee moet houden is je kledij aangezien het zeer koud kan zijn voor zonsopgang en na zonsondergang. Zelfs in de zomer.

Sabah

O.A.