INTERVIEW HDP-leider Demirtas 


Nog geen jaar geleden zagen vriend en vijand hem als dé hoop voor een democratischer Turkije, aldus de voormalige mensenrechtenadvocaat Selahattin Demirtas leider van de ‘Democratische Partij van de Volkeren’, kortweg HDP. Hij bracht de partij naar een verrassende verkiezingsoverwinning met een positief verhaal over ‘verdraagzaamheid’ en ’tolerantie’.

Hoe anders staan de zaken er een jaar later voor. Temidden van het opgelaaide conflict tussen het Turkse leger en de terreurbeweging PKK, lukt het de HDP niet te ontsnappen aan de toenemende polarisatie en het antiKoerdische sentiment in de samenleving. Parlementsleden dreigen hun onschendbaarheid kwijt te raken, met mogelijk gevangenschap voor Demirtas en zijn HDP-collega’s tot gevolg – bijvoorbeeld vanwege terreurpropaganda.

Het Turkse parlement stemt deze week over de grondwetswijziging om de onschendbaarheid op te heffen.

[poll id=”5″]

In een donker hoekje van een hotel-café in Istanbul noemt de zichtbaar vermoeide Demirtas de grondwetswijziging, indien aangenomen, een directe aanval op zijn partij die tot meer geweld kan leiden. “Er zijn in dit land al zo weinig kanalen overgebleven om politiek te bedrijven. Als het parlement ook nog wegvalt, zullen de mensen die nog in vrede geloven al hun vertrouwen erin kwijtraken”, schetst hij

Vredesonderhandelingen

Hoe heeft de situatie zich zo snel ten kwade kunnen keren? Volgens Demirtas heeft het alles te maken met het succes van zijn partij tijdens de verkiezingen. “Erdogan verbond dat succes met de vredesonderhandelingen (die in januari 2015 ten einde kwamen, red.), omdat wij tijdens die besprekingen onze ideeën voor Turkije goed konden presenteren. Vanwege dat electorale gevaar heeft hij de onderhandelingen beëindigd en is hij een oorlog begonnen”, stelt Demirtas die ervan overtuigd is dat met Erdogan als president hernieuwde vredes

‘Ik weet zeker dat Erdogan er spijt van zal krijgen als hij mij gevangen zet. In de gevangenis kan ik meer invloed uitoefenen.’

In tijden van oorlog is er echter nauwelijks ruimte voor dat geluid, merkt ook Demirtas: “Ik ken mensen in de media die me vertellen: ‘We willen je wel uitnodigen, maar dan krijgen we problemen met onze bazen’. Sterker nog: soms geven we een interview en zien we ’s avonds dat het niet is uitgezonden. Wij kunnen ons verhaal voor een vreedzaam Turkije niet vertellen. De enige die zijn verhaal vertelt is Erdogan en hij vertelt een slecht verhaal.”

Gevangenis

Ten slotte heeft Demirtas nog een boodschap voor Erdogan. “Ik weet zeker dat hij er spijt van zal krijgen als hij mij gevangen zet. In de gevangenis kan ik meer invloed uitoefenen. Dat zou hij moeten weten”, besluit hij lachend met een verwijzing naar de tijd dat Erdogan zelf gevangen zat. In 1999 moest de huidige sterke man van Turkije vier maanden brommen voor het voorlezen van een gedicht. Bij vrijlating was zijn politieke invloed inderdaad gegroeid. Zozeer dat hij drie jaar later premier werd.

Trouw.nl