De Cizderiye-moskee

Griekenland mag dan wel kritiek hebben op Turkije voor het heropenen van de historische Hagia Sophia in Istanbul als moskee, de situatie van veel Ottomaanse monumenten in Griekenland vertelt een ander verhaal.

De meeste daarvan liggen in puin, zijn verwaarloosd of worden gebruikt voor andere doeleinden. Er wordt dus totaal geen rekening gehouden met hun geschiedenis.

Sommige moskeeën werden als kerk in gebruik genomen, andere kregen een tweede leven als café of bioscoop.

Naar schatting zijn er meer dan 10.000 monumenten en bouwwerken met een Turks-islamitische architectuur in Griekenland.

Griekenland had scherpe kritiek toen Turkije besliste om de Hagia Sophia weer in te richten als gebedsruimte.

Toch is de situatie van de Turks-islamitische bouwwerken in Griekenland niet rooskleurig.

Vrijdag vernietigde de Raad van State van Turkije een ministerieel besluit uit 1934, waardoor van de Hagia Sophia een museum werd gemaakt. Daarmee lag de weg open om het gebouw na 85 jaar weer als moskee te gaan gebruiken. Daarvoor was het al 500 jaar lang een moskee geweest.

Hamza Bey

De moskee van Hamza Bey werd in 1468 gebouwd in Thessaloniki. Toen Griekenland onafhankelijk werd, werd het gebouw nog een tijdje gebruikt als gebedsplaats. In de jaren daarna werd de natuurstenen minaret afgebroken, werden de potloodtekeningen op de koepel en de platen met opschriften weggehaald en binnenin werd de houten preekstoel uitgebroken.

De moskee kwam in 1927 in handen van de Nationale Bank van Griekenland, maar werd later verkocht aan een privé-eigenaar. Er kwam een winkel in en een bioscoop, waar volwassenenfilms werden vertoond tot in de jaren 1980.

De moskee van Faik Pasha in de stad Narda (Arta), in de buurt van Ioannina, dan. Die kreeg een tweede leven als kerk na de volksverhuizingen tussen Turkije en Griekenland in 1923.

Het is bekend dat de moskee in de jaren 1970 werd gebruikt als bar. Later werd het gebouw verwaarloosd. De moskee werd klaarblijkelijk gebouwd in de 15de eeuw, in het centrum van een heel complex. Nu staat ze op instorten.

En helaas zijn veel moskeeën en andere historische gebouwen in verschillende steden, zoals de hoofdstad Athene, Ioannina, Giannitsa, Kreta, Larisa en Kavala, hetzelfde lot beschoren.

Geen enkele officiële moskee

In Athene is er momenteel geen enkele officiële moskee. De oudste moskee, de Fethiye-moskee, werd na de Ottomaanse overheersing voor veel verschillende doelen gebruikt, onder meer als militaire gevangenis en als magazijn.

De moskee ligt in de Romeinse agora, aan de rand van de Acropolis, in de archeologisch belangrijke zone. Men neemt aan dat ze gebouwd werd onder de Ottomaanse sultan Mehmet II.

Tot 2010 werd ze gebruikt als opslagplaats voor opgegraven archeologische vondsten. Vervolgens werd ze gerestaureerd en sinds 2017 is het gebouw in gebruik als tentoonstellingsruimte.

Cizderiye

Een paar honderd meter verderop ligt de Cizderiye-moskee. Ze ligt aan het Monastiraki-plein, één van de toeristische hoogtepunten van de stad. Het gebouw is meestal gesloten, maar wordt af en toe gebruikt als keramiekmuseum.

Er is geen spoor meer te bekennen van gebouwen als de Yeni (nieuwe) moskee, de koepelmoskee, de İç Kale-moskee, de lodge van Hüseyin Efendi Dervish of het badhuis van Hacı Ali. Deze staan alle geregistreerd in de Ottomaanse archieven en jaarboeken als Turks-islamitische bouwwerken in Athene.

Bron: Sabah

S.V.R.