De Turkse president Erdogan

Binnenkort zullen miljoenen jonge Turken de stemgerechtigde leeftijd bereiken en president Erdoğan wil hen voor zich winnen. Maar veel jongeren zijn rebels en wijzen hem openlijk af. Dat schrijft de Duitse nieuwssite Deutsche Welle. 

Momenteel heeft iedereen in Turkije het over ‘Generatie Z’. die term verwijst naar de jongeren die rond de millenniumwisseling geboren zijn.

Die generatie heeft Turkije nooit anders gekend dan geregeerd door Recep Tayyip Erdoğan en diens conservatief-islamitische Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP). En het is ook een digitale generatie, die graag veel tijd doorbrengt op sociale media.

Onlangs kwam deze groep in de belangstelling doordat, na een obscure politieke beslissing, het jaarlijkse toelatingsexamen voor het hoger onderwijs een maand werd vervroegd.

Deze test, waarvoor elk jaar vele jongeren zich uit de naad werken, werd verplaatst van eind juli naar 27 en 28 juni. De studenten waren woedend, want ze geloofden dat dit enkel een dekmantel was om de noodlijdende toeristische industrie te redden. Die is in crisis sinds het coronavirus toesloeg.

Het plan is om hen op vakantie te doen gaan, ondanks het feit dat er nog steeds risico op besmetting is. Ze zijn nu immers een maand vroeger dan gepland klaar met studeren, zeggen de studenten. De Turkse regering ontkent die aantijgingen uiteraard.

Jeugd steeds minder goed in hun vel

“Ik vind het verschrikkelijk dat de economie en het toerisme belangrijker zijn dan onze gezondheid,” zegt de 19-jarige Asli uit Ankara. Ze legde de test al voor de tweede keer af en stond dus onder zware druk om dit keer beter te doen.

“In onze situatie weten we gewoon niet meer wie we kunnen vertrouwen,” zegt Fatih, een andere student uit Ankara. Volgens Fatih is het nog steeds onduidelijk of de test verplaatst zal worden of niet. “Dit is Turkije, hier kan alles gebeuren.”

Foto: Turks president Recep Tayyip Erdoğan ontmoet de jongeren via sociale media in Istanbul.

Erdoğan kreeg te maken met tegenstand van een aantal jonge kiezers tijdens een ontmoeting via sociale media

Laatst nog lieten de jonge Turken aan Erdoğan hun onvrede blijken zoals alleen zij dat kunnen. De dag voor het examen organiseerde Erdoğan een ‘onderonsje met de kinderen’ op YouTube.

De mooie woorden die hij daar over had voor deze potentiële kiezers vielen in dovemansoren. Al snel begonnen de jongeren uiting te geven aan hun woede. Met duizenden bestookten ze Erdoğan en daagden hem uit met real-time reacties.

Vervolgens verplaatsten ze zich naar het volgende platform, Twitter. Daar lanceerden ze een campagne onder de hashtag #OYMoyYok (je zal mijn stem niet krijgen), die zich als een lopend vuurtje verspreidde.

Wie is Generatie Z?

Sindsdien is Generatie Z het voorwerp van onderzoek geworden. In essentie bestaat ze uit iedereen die geboren werd tussen 1995 en 2010.

Volgens schattingen vallen zo’n 13 miljoen Turken in deze leeftijdscategorie. Daarom kunnen ze een cruciale rol spelen bij de toekomstige verkiezingen. Velen van hen mogen binnenkort voor het eerst gaan stemmen, maar niemand weet precies welke kant ze zullen kiezen.

Foto: Barış Ülgen klaagt dat er geen enkele partij is die zijn politieke standpunten vertolkt

Onlangs voerde het onderzoeksbureau Gezici Araştırma een groot onderzoek naar de jongeren in 12 van de 81 Turkse provincies. Het belangrijkste doel van het onderzoek was om een beeld te schetsen van hun houding tegenover religie, hun wereldvisies en politieke voorkeuren.

“Deze generatie zal een beslissende factor zijn in de parlementsverkiezingen van 2023,” zegt onderzoeker Murat Gezici. De jonge kiezers zullen dan zo’n 12% van het electoraat uitmaken en dus mee bepalen op welke thema’s er tijdens de verkiezingscampagne ingezet zal worden. Meer bepaald zullen zij de thema’s rechtvaardigheid en inkomen op de agenda zetten.

Onderzoeker Gezici omschrijft de jonge kiezers als “meer milieuvriendelijk, empathisch, gevoelig en bedachtzaam” dan de vorige generaties.

Bovendien blijkt uit de studie dat zij ook invloed hebben op het stemgedrag van hun ouders, maar niet omgekeerd. “87,5% van de ondervraagden geeft aan dat de opinie van hun ouders niet van invloed is op hun stemgedrag,” aldus Gezici. De Turkse jeugd lijkt niet geïnteresseerd in traditionele waarden.

Hoop op toekomst in het buitenland

Gezien de huidige economische crisis is het heel onwaarschijnlijk dat de jonge kiezers inspiratie zullen vinden bij Erdoğans AKP.

Volgens het Nationaal Instituut voor de Statistiek schommelt de jeugdwerkloosheid (15 tot 24 jaar) al maanden rond de 25%. Daarom verlaten veel hoogopgeleide jongvolwassenen het land en trekken naar Europa. Op lange termijn kan deze brain drain ernstige gevolgen hebben voor de Turkse arbeidsmarkt.

Barış Ülgen is net afgestudeerd als ingenieur elektromechanica aan de universiteit van Sabancı in Istanbul. Er is geen enkele politieke partij die precies staat waarvoor hij staat, zegt hij, en hij wil geen van hen zijn stem geven.

Hij is pessimistisch over de toekomst van Turkije. “Ik hou van mijn land, maar ik denk dat het tijd is voor mij om een tijdje naar het buitenland te gaan.”

Foto: Simge Koraltan is één van de velen die klagen dat de toekomst verre van zeker is

De 17-jarige Simge Koraltan is ook bezorgd over de toekomst van het land. “Je kan moeilijk voorspellen wat er de komende twee jaar gaat gebeuren.” Ze is gelukkig dat ze door haar studies naar het buitenland zal kunnen gaan, maar voegt eraan toe dat ze echt niet graag vertrekt.

Oudemensenpolitiek?

Volgens journalist en academicus Can Ertuna is het onmogelijk om de jonge kiezers “op de oude manier” aan jouw kant te krijgen. Er moet een nieuwe manier gevonden worden om te communiceren met deze generatie, die zich het meest comfortabel voelt op sociale media.

“Deze mensen gebruiken YouTube als browser en halen hun nieuws van Instagram.” Politici moeten ook absoluut meer en betere oplossingen vinden voor leeftijdsspecifieke problemen, zegt hij.

Politiek wetenschapper Nezih Onur Kuru is erg kritisch voor de regering. De regerende AKP en de ultranationalistische MHP steken het grootste deel van hun energie in thema’s die vooral oudere conservatieve kiezers op het platteland aanbelangen.

Dat maakt volgens hem de kloof tussen de jongeren en degenen die aan de macht zijn onoverbrugbaar: “Het ongenoegen over de examens was een keerpunt. Net zo zullen de parlementsverkiezingen in 2023 ook een keerpunt worden, want dan zal Generatie Z mee bepalen wie er aan de macht komt.”

Bron: Deutsche Welle