Raakt Museum Bronbeek zijn geroofde Turkse kanon kwijt?

Moet Museum Bronbeek de gestolen Turkse kanon teruggeven? Volgens de Raad voor Cultuur wel. Het zou gaan om een ‘oorlogstrofee’.

De Raad voor Cultuur, een Nederlandse adviesorgaan op het gebied van kunst, cultuur en media, presenteerde gisteren een rapport over hoe om te gaan met de koloniale collecties. De boodschap: gestolen en geroofde kunst moet terug naar het land van herkomst.

Het peperstuk van Bronbeek wordt ook vermeld. Van tenminste 100 objecten in het Arnhemse museum is bekend dat ze zijn gestolen.

Koninklijk Tehuis voor Oud-militairen en Museum Bronbeek

Verschillende generaties Arnhemmers groeiden op met het Turkse kanon van Bronbeek, een museum met exposities over de koloniale geschiedenis van Nederlands-Indië.

Honderden kinderen gingen op de foto met het imposante stuk koper. Tot 1875 stond het kanon echter in Indonesië. In de periode 1631–1636 kreeg de sultan van Aceh het kanon cadeau van het Turkse Rijk. In de negentiende eeuw werd het wapen buitgemaakt door het koloniale leger.

In Nederland voorzag koning Willem III, prins van Oranje, het kanon van een gouden krans. Het peperstuk heeft mede door deze toevoeging naast historische waarde voor Turkije en Indonesië ook historische waarde voor Nederland. Dat maakt de zaak ingewikkeld, dat staat in het rapport van de Raad voor Cultuur.

Museum Bronbeek, dat momenteel gesloten is en na een vernieuwing medio zomer 2022 heropent, was gisteren niet bereikbaar voor een reactie. Directeur Pauljac Verhoeven gaf eerder aan dat roofkunst niet zomaar wordt teruggegeven.

“Het debat die er nu is over het teruggeven van roofobjecten vind ik moeilijk. Ik begrijp niet waar dat vandaan komt. Aan wie moet je die objecten dan teruggeven”.

Het Ministerie van Defensie, waar Bronbeek onder valt, kan nog niet zeggen wat de consequenties van het advies van de Raad voor Cultuur zijn voor het Arnhemse museum en militaire tehuis. ,,We gaan het rapport eerst bestuderen. Ik kan nu nog niet inhoudelijk reageren”, meldt een woordvoerster van Defensie.

Als er sprake is van onvrijwillig bezitsverlies, dan moeten de goederen terug naar het land van herkomst.

“Nederland neemt zijn verantwoordelijkheid door onrecht te erkennen en teruggave mogelijk te maken. Wij juichen dat toe”, aldus directeur Schoonderwoerd van het Afrika Museum.

Bron: TT