De diesel-elektrische onderzeeër Rostov-on-Don van de Russische marine vaart in de Bosporus, op weg naar de Zwarte Zee, in Istanbul, Turkije

Ankara mag de Bosporus en de Dardanellen sluiten voor oorlogsschepen, maar Rusland heeft op grond van het Verdrag van Montreux nog steeds het recht om ze te gebruiken voor de terugkeer van zijn vloot naar zijn bases, zei de Turkse minister Mevlüt Çavuşoğlu.

Turkije kan de toegang van Russische oorlogsschepen tot de Zwarte Zee via zijn zeestraten niet blokkeren, zoals Oekraïne heeft gevraagd, vanwege een clausule in een internationaal pact dat schepen toestaat terug te keren naar hun thuisbasis, zei de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavuşoğlu op 25 februari.

Oekraïne heeft een beroep gedaan op Turkije om Russische oorlogsschepen de doorgang te beletten door de Dardanellen en de Bosporus, die naar de Zwarte Zee leiden, nadat Moskou op 24 februari een grootscheepse aanval op Oekraïne had gelanceerd vanuit land, lucht en zee. Lees het volledige verhaal

Russische troepen landden in Oekraïnes Zwarte en Azov Zee havens als onderdeel van de invasie.

Op grond van het Verdrag van Montreux van 1936 heeft Turkije zeggenschap over de zeestraten en kan het de doorvaart van oorlogsschepen in oorlogstijd of bij dreiging beperken, maar het verzoek heeft het NAVO-lid in een lastig parket gebracht nu het zijn westerse verplichtingen en nauwe banden met Rusland in goede banen probeert te leiden.

Verzoek van Kiev

In zijn toespraak in Kazachstan zei Çavuşoğlu dat Turkije het verzoek van Kiev bestudeert, maar dat Rusland volgens het verdrag het recht heeft om schepen terug te sturen naar hun thuisbasis, in dit geval de Zwarte Zee.

Dus zelfs als Turkije na een juridische procedure zou besluiten het verzoek van Oekraïne in te willigen en de zeestraten te sluiten voor Russische oorlogsschepen, zouden die volgens Çavuşoğlu alleen worden verhinderd om de andere kant op te varen, weg van hun thuisbasis naar de Middellandse Zee.

“Als landen die betrokken zijn bij de oorlog een verzoek indienen om hun schepen terug te brengen naar hun bases, moet dat worden toegestaan,” citeerde het dagblad Hürriyet Çavuşoğlu.

Çavuşoğlu voegde eraan toe dat Turkse juristen nog steeds proberen te bepalen of het conflict in Oekraïne als een oorlog kan worden gedefinieerd, waardoor de verdragsmandaten zouden kunnen worden ingeroepen.

De ambassadeur van Oekraïne in Turkije, Vasyl Bodnar, zei op 24 februari dat Kiev een “positieve reactie” van Ankara op zijn verzoek verwachtte.

Çavuşoğlu herhaalde ook dat Ankara gekant is tegen het opleggen van economische sancties tegen Rusland, een houding die Turkije onderscheidt van de meeste NAVO-bondgenoten die dergelijke maatregelen al hebben aangekondigd.

Turkije heeft goede banden met zowel Rusland als Oekraïne. Turkije heeft gezegd dat de Russische aanval onaanvaardbaar is en dat het de territoriale integriteit van Oekraïne steunt, maar heeft vermeden woorden als “invasie” te gebruiken om de gebeurtenissen te beschrijven.

Ankara heeft de samenwerking met Moskou op het gebied van defensie en energie voortgezet, maar heeft ook drones aan Oekraïne verkocht en een overeenkomst gesloten om er nog meer te coproduceren.

Het land is ook gekant tegen het Russische beleid in Syrië en Libië, en tegen de annexatie van de Krim in 2014.

Bron: Turkse medi